Het Proust Effect
Wat is het Proust Effect?
De Wetenschap achter het Proust Effect
Het Proust Effect is een voorbeeld van wat psychologen “onvrijwillig geheugen” noemen. Dit zijn herinneringen die naar boven komen zonder dat we er bewust naar zoeken.
Dit staat in contrast met “vrijwillig geheugen”, waarbij we bewust proberen ons iets te herinneren. Onderzoek suggereert dat onvrijwillige herinneringen vaak levendiger en emotioneel geladen zijn dan hun vrijwillige tegenhangers.
Dit komt omdat ze vaak worden getriggerd door zintuiglijke prikkels, zoals geuren of smaken, die sterk verbonden zijn met emotionele ervaringen.
Het Proust Effect en de Hersenen
Neurowetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat de hersengebieden die betrokken zijn bij het verwerken van geuren en smaken nauw verbonden zijn met de gebieden die verantwoordelijk zijn voor emotie en geheugen. Dit verklaart waarom zintuiglijke prikkels zo krachtig kunnen zijn in het oproepen van herinneringen. Wanneer we bijvoorbeeld een bepaalde geur ruiken, kan dit een kettingreactie in onze hersenen teweegbrengen, waarbij herinneringen en de bijbehorende emoties worden opgeroepen.
Het Proust Effect en Dementie
Interessant is dat onderzoek suggereert dat het Proust Effect kan worden gebruikt om mensen met dementie te helpen. Omdat onvrijwillige herinneringen niet dezelfde cognitieve inspanning vereisen als vrijwillige herinneringen, kunnen ze nog steeds toegankelijk zijn voor mensen met dementie. Door het gebruik van zintuiglijke prikkels, zoals favoriete geuren of smaken uit het verleden, kunnen zorgverleners mogelijk waardevolle herinneringen oproepen en zo de kwaliteit van leven van mensen met dementie verbeteren.
Marcel Proust
Marcel Proust, wiens volledige naam Valentin Louis Georges Eugène Marcel Proust is, werd geboren op 10 juli 1871 in Auteuil, dat nu deel uitmaakt van Parijs. Hij was een Franse intellectueel, romanschrijver, essayist en criticus. Zijn belangrijkste werk is À la recherche du temps perdu (Op zoek naar de verloren tijd). Proust begon het in 1909 en voltooide het net voor zijn dood in 1922. Het werk beslaat met zeven delen zo’n 3000 pagina’s en bevat meer dan 200 personages. Proust wordt dankzij dit werk gerekend tot de grootste romanschrijvers van de twintigste eeuw.
